Διανύουμε μια περίοδο με πολλές προκλήσεις τόσο σε προσωπικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο σχέσεων. Τώρα λοιπόν, υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη να κάνουμε πράγματα για να ενδυναμώσουμε τις συντροφικές σχέσεις και να έρθουμε ακόμα πιο κοντά.
Σε τι διαφέρουν τα ευτυχισμένα από τα δυστυχισμένα ζευγάρια;
Έχουν δοθεί απαντήσεις πάνω σε αυτό το σημαντικό θέμα, χάρη στις μακροχρόνιες έρευνες πού έκανε ο John Gottman, ένας από τους πιο λαμπρούς επιστήμονες στον χώρο της θεραπείας ζεύγους, μαζί με τους συνεργάτες του. Παρατηρώντας ζευγάρια που προσπαθούσαν να επιλύσουν μια διαφωνία μέσα σε 15 λεπτά, κατάφερναν να προβλέπουν με 90% ακρίβεια ποια από αυτά θα χωρίσουν. Η ανακάλυψή τους ήταν, ότι η διαφορά μεταξύ ευτυχισμένων και δυστυχισμένων ζευγαριών βρίσκεται στην ισορροπία μεταξύ θετικών και αρνητικών αλληλεπιδράσεων κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. Υπάρχει μια πολύ συγκεκριμένη αναλογία που κάνει την αγάπη να διαρκεί, η οποία είναι 5:1. Αυτό σημαίνει ότι κάθε μια αρνητική αλληλεπίδραση αντισταθμίζεται με πέντε (ή περισσότερες) θετικές αλληλεπιδράσεις.
Οι σύντροφοι ενός ευτυχισμένου γάμου συνηθίζουν να διαφωνούν πιο ήπια και επανορθώνουν με τρόπους που αυξάνουν τη θετικότητα στη σχέση τους και τους φέρνουν πιο κοντά (δείχνουν ενδιαφέρον για τα συναισθήματα και τα παράπονα του συντρόφου, ζητούν συγνώμη κ.λπ.).
Από την άλλη μεριά, η αναλογία αρνητικών-θετικών αλληλεπιδράσεων στα δυστυχισμένα ζευγάρια είναι 1:1 ή και λιγότερο. Αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η σχέση δεν είναι υγιής και ότι βρίσκεται στα πρόθυρα του χωρισμού.
Συμπεριφορές που βλάπτουν τη σχέση
Ο θυμός είναι μια φυσιολογική αντίδραση κατά τη διάρκεια μιας διαφωνίας και, αν εκφραστεί με κατάλληλο τρόπο, δε βλάπτει τη σχέση. Όμως, μπορεί να έχει πολύ αρνητικές συνέπειες όταν εκφράζεται μέσω της επίκρισης, της απόρριψης, της έλλειψης σεβασμού, της απάθειας και της αδιαφορίας.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η αρνητικότητα μας επηρεάζει πολύ πιο έντονα συναισθηματικά, γι΄ αυτό και χρειάζονται πέντε θετικές αλληλεπιδράσεις για να αντισταθμίσουν μια αρνητική. Οι αρνητικές αλληλεπιδράσεις υπάρχουν και στους υγιής γάμους, όμως ξεπερνιούνται γρήγορα, λόγω της αμοιβαίας κατανόησης και των θετικών συναισθημάτων που κυριαρχούν στη σχέση.
Από που μπορεί να ξεκινήσει κανείς για να βελτιώσει τη σχέση του;
1. Από το να αναλάβει την ευθύνη της δικής του συμμετοχής
Tο μεγαλύτερο λάθος, είναι το να ρίχνει το φταίξιμο ο ένας σύντροφος στον άλλο και να τον θεωρεί ως τον κύριο υπεύθυνο για τη δυστυχία του ή τις δυσκολίες της σχέσης. Αυτομάτως, όταν το κάνει κάποιος αυτό, αποσυνδέεται από τη δύναμή του να αλλάξει την κατάσταση προς το καλύτερο. Μπορούμε να έρθουμε σε επαφή με τη δύναμή μας, όταν εστιαστούμε στο μόνο πράγμα που βρίσκεται στον έλεγχό μας. Στον εαυτό μας! Δηλαδή στη δική μας αντίληψη, στάση και συμπεριφορά. Αντίθετα, θα παρατηρήσουμε ότι όταν εστιαζόμαστε στο τι δεν βελτιώνει στη συμπεριφορά του ο σύντροφός μας, νιώθουμε όλο και πιο απογοητευμένοι και ανίσχυροι, επειδή η συμπεριφορά του είναι κάτι που βρίσκεται πέρα απ΄τον έλεγχό μας. Γι΄ αυτό, η αφετηρία για οποιαδήποτε βελτίωση σε μια σχέση είναι να αναγνωρίσει κάποιος την ευθύνη της δική του συμμετοχής και να δει τι μπορεί να κάνει εκείνος πρώτος από την πλευρά του για να συμβάλλει θετικά.
2. Εστίαση στα Θετικά του Συντρόφου & της Σχέσης
Το πώς σκέφτεστε για τον σύντροφό σας επηρεάζει το πώς του φέρεστε και αυτό με τη σειρά του επηρεάζει τη δική του στάση απέναντί σας. Κάθε φορά που εστιάζεστε στις καλές στιγμές και στα θετικά χαρακτηριστικά του συντρόφου σας, επηρεάζετε θετικά τη σχέση σας και την τροφοδοτείτε με όμορφα συναισθήματα.
Η αρνητικότητα είναι δεδομένο ότι θα εισβάλλει στις σκέψεις σας, ειδικά κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. Το να εστιάζεστε συνειδητά στα θετικά θα αντισταθμίσει τις στιγμές που είναι πιο δύσκολο να δείτε τα καλά του συντρόφου σας.
Κάθε φορά που εκφράζετε τις θετικές σας σκέψεις και λέτε στον σύντροφό σας μια καλή κουβέντα, ακόμα και για κάτι μικρό, τον κάνετε να νιώθει ότι τον εκτιμάτε και έτσι ενδυναμώνετε τη σχέση σας. Έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε κάτι που παρατηρούμε σε κάθε πρώτη συνάντηση όταν ένα ζευγάρι έρχεται για θεραπεία. Το κλίμα αλλάζει δραστικά προς το καλύτερο, όταν κάνουμε την ερώτηση «Ποια χαρακτηριστικά και συμπεριφορές σας ελκύουν στο σύντροφό σας;». Εκείνη τη στιγμή, οι δύο σύντροφοι, κρέμονται κυριολεκτικά ο ένας από τα χείλη του άλλου. Μόλις ακούσουν τα θετικά, μαλακώνει η ένταση στα πρόσωπά τους και τη θέση της παίρνει ένα όμορφο χαμόγελο. Μια καλή κουβέντα που είναι αληθινή και τη νιώθετε μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά.
Μια πολύ αποτελεσματική άσκηση για τη βελτίωση της σχέσης σας
Κάθε μέρα, για λίγες εβδομάδες, σημειώνετε σε ένα τετράδιο τα χαρακτηριστικά του συντρόφου σας που εκτιμάτε, καθώς και καθετί ευχάριστο που κάνει για εσάς, όσο μικρό κι αν είναι. Είναι πιθανό να συνειδητοποιήσετε ότι σας αρέσουν πολλά στον σύντροφό σας και ότι ζείτε περισσότερες ευτυχισμένες στιγμές μαζί απ’ όσες νομίζατε.
Μπορείτε να δείτε και το σχετικό βίντεο στο κανάλι μας στο Youtube, «Ψυχολογία για Όλους»: